Placówki opiekuńczo-wychowawcze to domy dla wychowanków, w których wspierany jest ich rozwój fizyczny, emocjonalny, poznawczy i społeczny. Poza wychowawcami i opiekunami wsparcie tego rozwoju mogą zapewnić również wolontariusze.
W placówkach opiekuńczo-wychowawczych wolontariusze w czasie zajęć opiekuńczych, wychowawczych, edukacyjnych i specjalistycznych dzielą się z podopiecznymi swoimi umiejętnościami, wiedzą i pasjami. Dzięki wolontariuszom dzieci w szerszym zakresie biorą udział w aktywnościach dnia codziennego oraz uczą się nawiązywać relację z dorosłym.
Jesteś zainteresowany wolontariatem w placówce opiekuńczo-wychowawczej? Poznaj zasady działania wolontariatu, relacje wolontariuszy oraz odpowiedzi koordynatorów wolontariatu na najczęściej zadawane pytania.
Jak zostać wolontariuszem w placówce opiekuńczo-wychowawczej?
W Warszawie działają trzy Zespoły do obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, z których każdy obsługuje kilkanaście placówek na terenie całego miasta. Wszystkie Zespoły tworzą przestrzeń do angażowania wolontariuszy w pracę na rzecz podopiecznych. Aby zostać wolontariuszem w placówce opiekuńczo-wychowawczej konieczne jest ukończenie 18 roku życia i gotowość do długoterminowego zaangażowania. Część Zespołów proponuje pierwsze porozumienie z wolontariuszem na okres 3-6 miesięcy, aby wolontariusz sprawdził czy odpowiada mu ta forma wolontariatu. Po tym czasie w większości Zespołów, umowy z wolontariuszami podpisywane są na okres minimum roku.
Jeśli jesteś zainteresowany wolontariatem w placówce opiekuńczo-wychowawczej, skontaktuj się z koordynatorem wolontariatu w wybranym Zespole oraz zapoznaj się z Modelem organizacji wolontariatu lub regulaminem wolontariatu, zamieszczonym na stronie Zespołu:
- Zespół do obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych nr 1
- Zespół do obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych nr 2
- Zespół do obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych nr 3
Zadania wolontariuszy mogą różnić się w zależności od specyfiki placówki, w której wolontariusz działa, wieku podopiecznych oraz formy wolontariatu. Podstawowe zadania wolontariuszy to:
Wspieranie rozwoju psychofizycznego dziecka
Jest to najbardziej podstawowy cel wolontariatu w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Takie zadanie otrzymują wolontariusze pracujący indywidualnie z konkretnym podopiecznym. Zadanie to wolontariusze realizują poprzez:
- Budowanie poczucia bezpieczeństwa przez stałą obecność i zaangażowanie
- Rozmowy z dziećmi, słuchanie ich potrzeb i problemów
- Wsparcie edukacyjne, wsparcie nauki z poszczególnych przedmiotów
- Rozwijanie pasji, zajęcia plastyczne, techniczne, warsztaty z majsterkowania, zajęcia muzyczne, teatralne, sportowe
- Czytanie książek
- Pomoc w codziennych obowiązkach, takich jak sprzątanie pokoju, organizacja czasu wolnego, wspólne gotowanie, pieczenie
- Warsztaty profilaktyczne, warsztaty z zakresu edukacji zdrowotnej
- Warsztaty relaksacyjne dla wychowanków
Opieka nad dziećmi w placówkach specjalistyczno-terapeutycznych
Wolontariusze w placówkach specjalistyczno-terapeutycznych współpracują z jednym dzieckiem. Wykonują zadania zaplanowane w planie pomocy dziecku, a te wynikają z indywidualnych jego potrzeb. Wspierają dziecko poprzez tworzenie warunków bezpiecznej atmosfery i komunikacji w czasie kontaktów międzyludzkich, przygotowują zabawy i motywują dziecko do udziału w nich z osobą dorosłą, wychodzą z dzieckiem na spacer do ogrodu i mają możliwość zapoznawania dziecka z otaczającym światem np. światem przyrody. Wolontariusze zaspakajają potrzebę kontaktu i bliskości psychicznej i fizycznej małego dziecka. Budują zaufanie dziecka do świata ludzi dorosłych.
Wsparcie placówki w organizacji czasu wolnego dla wychowanków
Działanie wolontariusza opiera się na pracy z grupą dzieci i młodzieży i obejmuje:
- Organizację gier zespołowych i zabaw tematycznych
- Organizację czasu wolnego na terenie placówki
- Pomoc przy organizacji wycieczek i pikników
- Pomoc w organizacji wydarzeń i uroczystości, takich jak święta, urodziny czy inne ważne wydarzenia w placówce
Ile czasu trzeba poświęcić na wolontariat w placówce opiekuńczo-wychowawczej?
Czas jaki poświęcisz na wolontariat w skali tygodnia czy miesiąca zależy od Twoich możliwości. Jednak bardzo ważna jest systematyczność i długoterminowość zaangażowania. Najczęściej wolontariusze przychodzą do placówki raz w tygodniu na 2-4 godziny.
Jaką rolę pełni wolontariusz w procesie wychowania podopiecznego placówki opiekuńczo-wychowawczej
Rola wolontariusza w życiu wychowanka jest istotna i wielowymiarowa. Wolontariusz to osoba, która nie tylko pełni funkcję nauczyciela czy opiekuna, ale także mentora i przewodnika, który pomaga dziecku w rozwoju emocjonalnym, intelektualnym i społecznym. Wolontariusz motywuje dzieci do wykorzystania swoich możliwości. Wspiera je w trudnych chwilach, pomaga radzić sobie z emocjami, konfliktami i stresem. Dzieci często postrzegają wolontariusza jako osobę, do której mogą się zwrócić w razie problemów. Dzięki współpracy z wychowawcami wolontariusz może zrozumieć potrzeby dziecka, jego trudności i potencjał. Razem z dorosłymi tworzy środowisko wspierające harmonijny rozwój dziecka. Wolontariusz często staje się przyjacielem dziecka i osobą ważną w jego życiu. Dzięki wolontariuszowi dziecko może poczuć się traktowane indywidualnie, co wpływa na wzrost poczucia własnej wartości. Wolontariusz uczy dziecko bezprzemocowej komunikacji oraz nawiązywania i utrzymywania relacji międzyludzkich. Działania realizowane przez wolontariusza wzmacniają pozytywne wzorce zachowań dzieci i modelują ich zachowania.
Kim jest osoba wspierająca działania wychowawcze placówki opiekuńczo-wychowawczej i czym ten status różni się od statusu wolontariusza?
Część wolontariuszy, którzy nawiązali relację z dzieckiem lub poznali dobrze placówkę, decydują się na zmianę statusu z wolontariusza na osobę wspierającą działania wychowawcze placówki opiekuńczo-wychowawczej, tzw. "rodzinę zaprzyjaźnioną", aby móc w większym stopniu towarzyszyć dziecku i wpierać jego rozwój psychospołeczny. Aby móc zostać osobą wswpierającą działania wychowawcza placóki opiekuńczo-wychowawczej, konieczne jest przejśćie procedury kwalifikacji, które prowadzi Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie. Osoby wspierające aktywnie współpracują z placówką na rzecz wychowanka. Pozostają w indywidualnym kontakcie z dzieckiem. Wspierają go w procesie edukacyjnym, często zapewniają także udział w zajęciach dodatkowych. Modelują zachowania dziecka. Regularnie odwiedzają dziecko, spędzają z nim czas zarówno na terenie placówki, jak i organizują mu czas wolny poza placówką po uzyskaniu zgody sądu. W dni wolne od nauki szkolnej urlopują dziecko na zewnątrz placówki. Część "rodzin zaprzyjaźnionych" za zgodą sądu urlopuje dziecko do własnych domów, tworząc warunki do rozwoju poznawczego i emocjonalno-społecznego dziecka.
Czy jest możliwość zorganizowania wolontariatu pracowniczego na rzecz wychowanków placówki opiekuńczo-wychowawczej?
Tak. Do tej pory wolontariat pracowniczy polegał najczęściej na:
- Pracach fizycznych, takich jak malowanie pomieszczeń placówek, skręcanie mebli do pokojów dziecięcych, sezonowe prace ogrodnicze
- Organizacji wydarzeń okazjonalnych dla wychowanków, np. pikniku ekologicznego
Dowiedz się jak wygląda wolontariat w placówkach opiekuńczo-wychowawczych zapoznając się z wywiadami z wolontariuszami oraz koordynatorami wolontariatu
- "Kiedy udaje się sprawić, że druga osoba czuje się naprawdę widziana z tym, co myśli i czuje, przyjęta ze wszystkimi emocjami, to buduje relację" - o wolontariacie w placówce opiekuńczo-wychowawczej opowiada Eliza Giędosz-Dymek, wolontariuszka
- "Myślę, że mój podopieczny wie, że ja go nie zawiodę, mamy takie zaufanie do siebie nawzajem" - rozmowa z Danielem Platą, wolontariuszem w Domu Dziecka nr 16
- "Wolontariusz to osoba, która nigdy nie zostaje sama z dziećmi, ma zawsze obok osobę dorosłą do współpracy" - o wolontariacie w domach dziecka opowiadają koordynatorki wolontariatu w warszawskich zespołach do obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych
Bezpłatne konsultacje psychologiczne i szkolenia dla wolontariuszy
Wolontariusz przed rozpoczęciem pracy odbywa szkolenie wstępne w Zespole do obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, z którym będzie współpracować. Dodatkowo na bieżąco może korzystać ze szkoleń specjalistycznych, wzmacniających kompetencje pracy z dzieckiem, organizowanych przez Zespół.
Jako wolontariusz możesz też skorzystać z bezpłatnych konsultacji psychologicznych oraz bezpłatnych szkoleń, prowadzonych przez Fundację GrowSPACE w ramach miejskiego projektu Ochotnicy warszawscy integrującego działania wspierające rozwój wolontariatu w stolicy. Grafik szkoleń jest dostępny w zakładce Wydarzenia i szkolenia. Szczegółowe informacje na temat konsultacji psychologicznych uzyskasz kontaktując się z Fundacją GrowSPACE mailowo: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Kampania społeczna "Zrób komuś dzień"
Kadr z filmu "Zrób komuś dzień jak Zuza i Jasiek"
Jesteś zainteresowany wolontariatem na rzecz dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych? Poznaj kampanię społeczną Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie "Zrób komuś dzień", promującą wsparcie na rzecz dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, które bardzo potrzebują przyjaciela.
Chcesz wiedzieć więcej o wolontariacie w Warszawie? Polub już dziś profil "Ochotnicy warszawscy"!