W 2024 roku zakończyła się kolejna edycja Programu rozwoju wolontariatu w bibliotekach, realizowanego w ramach projektu "Ochotnicy warszawscy". Bezpośrednim realizatorem działania była Fundacja Civis Polonus. Program przygotowuje biblioteki do współpracy z wolontariuszami i doskonali jej modele. Z roku na rok coraz więcej warszawskich bibliotek otwiera się na współpracę z wolontariuszami i aktywnie ją rozwija, dostrzegając liczne korzyści płynące z zaangażowania mieszkańców w działalność placówek.
Warszawskie biblioteki coraz częściej stają się przestrzeniami, gdzie obok tradycyjnego wypożyczania książek można wziąć udział w różnorodnych aktywnościach prowadzonych przez pracowników i wolontariuszy. Dzięki wolontariatowi bibliotecznemu placówki rozwijają swoją ofertę kulturalną, otwierają się na potrzeby i pomysły mieszkańców swoich dzielnic oraz skutecznie promują swoją działalność w środowisku lokalnym. Program rozwoju wolontariatu w bibliotekach, realizowany od 2017 roku, nie tylko zwiększa aktywność wolontariuszy, ale również wzmacnia rolę bibliotek jako centrów życia społecznego i kulturalnego.
W ramach tegorocznej edycji Programu rozwoju wolontariatu w bibliotekach Fundacja Civis Polonus przeprowadziła cztery szkolenia grupowe, które poruszały kluczowe zagadnienia dotyczące organizacji wolontariatu. Szczególny nacisk położono na:
- rolę wolontariatu w misji instytucji kultury,
- sposoby promocji wolontariatu w bibliotekach,
- dobre praktyki dotyczące współpracy z wolontariuszami,
- metody angażowania wolontariuszy w okresie wakacyjnym,
- współpracę ze szkolnymi kołami wolontariatu oraz standardy współpracy z młodzieżą i seniorami.
Ponadto powstała Sieć Mentorów wolontariatu bibliotecznego, w której znalazło się 8 doświadczonych koordynatorek wolontariatu z warszawskich bibliotek. Ich zadaniem było wspieranie bibliotek w rozwijaniu projektów wolontariackich oraz dzielenie się dobrymi praktykami. Serdeczne podziękowania składamy niezastąpionym Mentorkom Wolontariatu w bibliotekach za ich nieoceniony wkład w rozwój wolontariatu. Dzięki Waszemu zaangażowaniu, wsparciu i gotowości do dzielenia się wiedzą, wolontariat w warszawskich bibliotekach nieustannie się rozwija, stając się przestrzenią inspiracji i współpracy.
Sieć Mentorów wolontariatu bibliotecznego tworzą:
- Małgorzata Kalbarczyk, Biblioteka Publiczna im. Z. J. Rumla w Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy
- Justyna Kwiatkowska, Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wesoła m.st. Warszawy
- Karolina Kilar, Biblioteka Publiczna im. W. J. Grabskiego w Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy
- Agnieszka Głowińska, Biblioteka Publiczna im. Księdza Jana Twardowskiego w Dzielnicy Praga-Północ m.st. Warszawy
- Monika Kodras-Dziułka, Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy
- Zuzanna Mrozik, Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy
- Joanna Prażmowska, Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy
- Monika Pacek, Biblioteka Publiczna im. Z. J. Rumla w Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy
Indywidualne warsztaty i fora edukacyjne
Każda z bibliotek uczestniczących w programie miała okazję skorzystać z indywidualnych warsztatów, podczas których analizowano potrzeby i możliwości instytucji, przygotowywano zespoły pracowników do współpracy z wolontariuszami oraz przedstawiono zasady organizacji wolontariatu.
Trzy fora edukacyjne dla koordynatorów wolontariatu stały się miejscem wymiany doświadczeń i pogłębiania wiedzy na temat współpracy z wolontariuszami. Ponadto poruszono kwestie związane z wolontariatem rodzinnym, senioralnym i młodzieżowym. Dyskusje pozwoliły na rozwijanie innowacyjnych pomysłów i wzmacnianie współpracy między bibliotekami.
Z czego są dumni koordynatorzy i koordynatorki wolontariatu w bibliotekach?
Uczestnicy i uczestniczki Programu rozwoju wolontariatu w bibliotekach zostali zapytani o osiągnięcia, z których w 2024 roku są najbardziej dumni. Oto odpowiedzi kilku z nich:
-
Jesteśmy dumni z tego, że zgłasza się do nas tak dużo młodych ludzi, co również oznacza, że rodzice nam zaufali. Nastolatki z pasją i zaangażowaniem stają się naszymi ambasadorami. W ten sposób budują otwarte i świadome środowisko lokalne.
-
Jesteśmy dumni z atrakcyjności naszego programu (projektów edukacyjno - społecznych), dzięki którym pozyskujemy nowych wolontariuszy - w tej chwili jest ich około 160! Jesteśmy również dumni z budowania partnerstw z 7 szkołami, Słuchaczami Wawerskiego Uniwersytetu III wieku, Fundacją Ronalda McDonalda i pozyskania Błękitnego MALu przy XXVI LO na potrzeby wolontariatu [...]
-
Naszym kolejnym powodem do dumy jest zaangażowanie się w program tutoringowy SDK dla koordynatorów w ramach Programu Rozwoju Warszawskich Kadr Kultury. Wynikiem tego jest jeszcze lepsze dostosowanie działalności wolontariackiej do potrzeb poszczególnych 19 wolskich placówek z nastawieniem na jak największą korzyść dla obu stron.
-
Możemy być dumni z procedur naboru chętnych. Nasza biblioteka posiada koordynatora wolontariatu [...] Wolontariusz kierowany jest do placówki, gdzie wraz z opiekunem ustalany jest odpowiedni grafik oraz przydzielane zadania. W każdej placówce znajduje się przynajmniej jedna wyznaczona i przeszkolona osoba, z którą wolontariusz może się kontaktować i która opiekuje się nim podczas pracy.
Wolontariat w bibliotekach w 2024 roku
W 2024 roku w warszawskich bibliotekach zaangażowanych było 648 wolontariuszy, którzy przepracowali 19 440 godzin. Wartość ich pracy oszacowano na imponującą kwotę 546 264 zł. Wolontariusze i wolontariuszki, będąc nieocenionym wsparciem dla bibliotek, zajmowali się wieloma różnorodnymi działaniami, takimi jak pomoc w wypożyczaniu książek, organizacja wydarzeń dla użytkowników bibliotek, prowadzenie warsztatów oraz zajęć edukacyjnych, udzielanie korepetycji i pomoc w odrabianiu lekcji, tworzenie treści do mediów społecznościowych i materiałów promocyjnych, a także prowadzenie arteterapii, zajęć z języka angielskiego oraz informatyki dla seniorów. Ich zaangażowanie nie tylko wzbogaciło ofertę bibliotek, ale także przyczyniło się do integracji lokalnych społeczności.
Serdecznie dziękujemy za udział w Programie następującym bibliotekom:
- Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna im. Stanisława Staszica w Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna im. Z. J. Rumla w Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna im. Księdza Jana Twardowskiego w Dzielnicy Praga-Północ m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna im. Juliana Ursyna Niemcewicza w Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy
- Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy
Bezpośrednim realizatorem działania w ramach projektu „Ochotnicy warszawscy” była Fundacja Civis Polonus.